Door Martijn Haan

Ruim tien jaar geleden gaf Gellybooty er de brui aan. Op 17 december 2004 vond in een stampvol Tivoli De Helling een gedenkwaardig afscheidsoptreden plaats van de Utrechtse funkband. Geheel op zijn P-funks: elf man (m/v) op het podium, aangevuld met verschillende gastoptredens. Utrecht groovede nog lang na. Gellybooty is tussen 1998 en 2004 een van de meest succesvolle funkbands van Nederland en een van de weinige met een platendeal op zak. Maar niet voor lang. Tijd voor een terugblik. 

In 1992 zijn er de eerste wilde plannen voor een grote Utrechtse P-funk- en gogoband naar het model van George Clinton en Trouble Funk, en ook het Nederlandse Gotcha! De eerste jaren staan in het teken van de juiste muzikanten bij elkaar krijgen en houden, muzikaal meters maken en het vinden van een goede bandnaam. In urenlange groovesessies wordt de band – die dan inmiddels Gellybooty heet – strakker en strakker en vetter en vetter. Er is inmiddels een vaste basis van muzikanten – da Booties – waarvan de basis tot 2004 grotendeels intact blijft.

Koeienverhuur
1997 is een belangrijk jaar voor Gellybooty. De tweede Splank-cd komt uit, een verzamel-cd met een doorsnee van wat Nederland te bieden heeft op funkgebied. Bands als Seven Eleven, Jack Dynamite Construction en Science.Fiction – met als leading man Bas Bron – staan op deze puike verzamelaar. Gellybooty neemt voor Splank II twee nummers op in de studio met de illustere naam Joke’s Koeienverhuurbedrijf. Inderdaad, midden tussen de weilanden en de koeien. Pieter Smeenk van Gotcha! is de producer, Zlaya ‘Let’s have a listen’ Hadzich de engineer.

Bij de cd-presentatie staan alle Splank-bands op het podium van de bovenzaal van Paradiso. Op het grote podium speelt het onvolprezen P-Funkgezelschap Malka Family uit Frankrijk. Een funkfeest van formaat! En Gellybooty maakt indruk.

Copy cat en Sherman
Splank II helpt Gellybooty aan connecties en meer optredens. Er wordt gewerkt aan nieuwe nummers voor een volwaardige cd die wordt opgenomen in de studio Big Brothers in Haarlem, met weer Pieter Smeenk achter de knoppen. Arjen DNA De Vreede van de Urban Dance Squad is verantwoordelijk voor de mixage. Zijn meegebrachte Copy Cat en Sherman filterbank zijn sterk bepalend voor het eindgeluid.

Kapotte balpennen
De cd Gems wordt eerst in eigen beheer uitgebracht en in februari ’99 gepresenteerd in Tivoli. DNA brengt de cd onder de aandacht bij het kleine jazzlabel VIA Records, dat zijn assortiment wil uitbreiden met funk en hiphop. Gellybooty wordt ondergebracht bij het sublabel Inkey. In de oefenstudio dB’s worden de contracten getekend. Dat is nog niet eenvoudig, want de door de VIA-mannen meegebrachte Inkey-balpennen doen het vrijwel zonder uitzondering niet. Een teken aan de wand?

VIA betaalt de studiokosten voor de opname van vier nieuwe nummers die aan de cd worden toegevoegd. Op 11 september 1999 wordt een nieuwe versie van het album Gems gepresenteerd, wederom in Tivoli. Ook voor de distributie en het pluggen in Hilversum zorgt VIA. De Nederlandstalige single Dak eraf komt geregeld voorbij op de radio, maar wordt geen hit. VIA bedenkt een actie waarbij een optreden van Gellybooty te winnen is. Zo komt de band te spelen op een ouderwets gezellig Brabants hockeyfeest.

Springlevend
OOR’s Popencyclopedie noemt Gellybooty in de paragraaf Funk Nederland: ‘Het debuut van de Utrechtenaren (sic) Gellybooty is het volgende bewijs dat de funk in Nederland springlevend is.’

Nederhopkraker
De band trekt het hele land door om de cd en zelf ontwikkelde merchandise – tot kekke GB-jurkjes aan toe – aan de man (m/v) te brengen.  April 2000 staat de tweede single op uitkomen, de presentatie is dit keer in Stairway to Heaven. Op de single staan de soulballad Song as funky en nederhopkraker Muurbloem.

Ken je het verhaal van de singlepresentatie van Gellybooty?
Inderdaad, die kwam er niet. VIA Records gaat vlak voor de releasedatum kopje onder. De niet-werkende balpennen waren dus echt een teken aan de wand. De single blijkt nog niet geperst te zijn, dus valt er niets te presenteren. Er is veel onduidelijkheid over geld, over cd-voorraden, over van alles en nog wat. Uiteindelijk komt het bericht dat alle bands die onder contract staan – of stonden – hun cd’s kunnen terugkopen, zodat VIA wat aan zijn schulden kan doen.

Stedenband Utrecht-Brno
De muzikanten van Gellybooty zitten niet bij de pakken neer. Na een bezettingswisseling – altsaxofonist Piet Noordijk en gitarist en trompettist Martin van Mourik verlaten de band, Sybren van Doesum treedt toe op trompet – wordt er lekker doorgetoerd. Er wordt ondertussen hard gewerkt aan een mini-cd Skin met vier nummers. Het titelnummer Skin – in twee versies – is het prijsnummer van de cd, die wederom wordt opgenomen in de studio van de gebroeders Smeenk. Ook dit album wordt traditioneel gepresenteerd in Tivoli, april 2002. Het blijkt niet eenvoudig om de eigenbeheer-cd onder de aandacht te brengen. Een hit blijft uit. Dat wordt goedgemaakt met succesvolle optredens en de Local Heroes Tour naar Tsjechië. De stedenband Utrecht-Brno is aanleiding voor deze uitwisseling van bands uit beide steden. Een mooie ervaring, en een met een vervolg.

Voorgrondzangeres
Rond die tijd wordt Gellybooty uitgebreid met zangeres Avana (Astrid van As) en rapper Sleeq (Jeroen Slieker). Gellybooty heeft altijd wisselende zangeressen gehad voor het koorwerk, Avana is veel meer voorgrondzangeres, met eigen partijen en teksten. Drummer Erik Rinsema wordt vervangen door Vincent Smeets. De nieuwe krachten zorgen voor nieuw elan en een ander geluid. Meer hiphopgrooves en jazzy soul en wat minder P-funk.  Het aantal optredens gaat nog omhoog: Oerol, Uitmarkt, Tivoli, Paradiso en radio- (BNN for live, Coens Swijnenstal) en tv-optredens (AT5).

Boksbal
In 2003 wordt de rock-gogo-funk-single Funky lately uitgebracht met op de flipside Freaky feeling, opgenomen tijdens een radio-opname bij Claudia de Breij. In een sporthal wordt de videoclip geschoten. Valmatten, trampolines, ringen, kleedkamers, alles wordt gebruikt. Rapper Sleeq heeft nog een week spierpijn van het liggend rappen, voortgeduwd op een plank met wieltjes die over de gymzaalvloer wordt geduwd, camera boven zijn hoofd. Jan Schellink speelt de gefrustreerde coach van het team Gellybooty. Niet alleen antieke lederen boksbal, ook de bandleden moeten het ontgelden.

NU-funky smrst!
Begin 2004 staat een tour door Tsjechië op het programma, een uitvloeisel van de eerdere Local Heroes Tour. Heel Tsjechië wordt doorkruist en er wordt gespeeld in zowel grijze socialistische staalbetonnen Kulturpalasten als zeer hippe clubs. Volgens de Tsjechische bio speelt Gellybooty NU-funky smrst, een term waar zelfs google translate geen chocola van kan maken.

Do it yourself, but completely
Zomer 2004 wordt een deel van het kantoorgebouw in Overvecht, waar de zangeres ‘oppast’, omgebouwd tot studio. Er worden peperdure microfoons gehuurd die worden opgetuigd met zelfgemaakte spuuglapjes van panty en ijzerdraad. Er worden tientallen matrassen aangevoerd om de boel te isoleren en de overlast voor de buurt enigszins binnen de perken te houden. Er worden tientallen meters aan elektriciteitssnoeren uitgerold. Er wordt een enkele Mac met Protools aangevoerd en aangesloten, en daarmee is de studio gereed.

Alarm
Gitarist Mark Borst is engineer, hij mixt de cd samen met Martijn Haan, de andere gitarist. Het resultaat is Plug. Deze nieuwe cd wordt volledig in eigen beheer gemaakt. Alle nummers van het album worden live ingespeeld, met alleen wat overdubs voor vocalen, blazers en een handclap hier en daar. Deze werkwijze maakt het mogelijk om jammend nummers te maken, of bestaande nummers jammend tot een einde te brengen. Freaky feeling mondt uit in een jazzy jam van vijf minuten, 20040906/12:00 AM – genoemd naar datum en tijd van de opname van het maandelijkse testalarm dat in het nummer te horen is – is een totale jam in de geest van Isaac Hayes. Het is te hopen dat de erven van Hayes geen auteursrechtenzaak aanspannen.

Dominotheorie
De presentatie van Plug vindt voor de afwisseling weer plaats in Tivoli De Helling, en wel op 17 december 2004. Een paar weken voor het optreden is er een bandvergadering, een van de zeer vele in de geschiedenis van Gellybooty, maar ditmaal een met verstrekkende gevolgen. Saxofonist Iman Spaargaren kondigt aan na de cd-presentatie te kappen met de band. Dit heeft een domino-effect tot gevolg, waardoor er uiteindelijk niet genoeg mensen overblijven om een geloofwaardige funkband overeind te houden. Voor zover de overgebleven leden daar überhaupt nog zin in hebben. De rek is er uit. Er is net een nieuwe drummer ingewerkt wiens enige optreden met Gellybooty het afscheidsconcert is. Het vooruitzicht om weer maanden bezig te zijn met nieuwe muzikanten zoeken en inwerken is weinig aanlokkelijk. En Iman is niet alleen muzikaal belangrijk, hij is ook de grote regelneef van de band en verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de optredens. Hoe moet dat opgevangen worden? Het uiteindelijke resultaat is dat de band na twaalf jaar wordt opgeheven. Nederland is een daverende P-funkband armer.

Funkbom
Er staat echter nog wel een cd-presentatie op stapel, en er ligt een enorme doos cd’s klaar die lastig verkoopbaar zijn zonder optredens. Het afscheidsoptreden is gedenkwaardig: heel De Helling dampt en kolkt. Het optreden is P-funk-waardig: er wordt ruim tweeëneenhalf uur gegrooved met elf mensen op het podium, aangevuld met gastoptredens van onder meer Alex Siegers, oudgediende Martin van Mourik en rapper Stan the Man.

Na anderhalf uur slaat de speciaal voor deze gelegenheid geijkte Funk-O-Meter door naar Da Bomb. Of twaalf op de Richterschaal. De zaal explodeert als bij elke nieuwe funkbom die de zaal in wordt geslingerd. Een gedenkwaardig einde van een van de meest toonaangevende funkbands van Nederland.

Het optreden is gelukkig voor het nageslacht bewaard en staat op Youtube.

En nu?
Verschillende oud-Booties zijn nog steeds bezig in de muziek. En het schijnt dat er plannen worden gesmeed voor een reünie, al dan niet met één of meer optredens. Hieronder een (overigens niet volledig) overzicht van de huidige activiteiten van de bandleden:

• Tenorist Iman Spaargaren speelt nog steeds veel en vaak in onder meer Trunk, Captain Hook en Undercurrent
• Percussionist Janco van der Kaaden speelt onder meer in de northern soulband The Originators
• Toetsenist Bart van Os doet nog steeds funky in The Sidewinders
• Zanger Frank Leenders is als solozanger actief onder de naam Chesko
• Avana zingt nu in Always There Incognito Experience