Gotcha! is terug -

Na een succesvolle reünie-tour in 2009/2010 kondigde de Haarlemse funk-formatie Gotcha! in 2013 een nieuw album aan: ‘Back to the Moon’, en zinspeelde daarmee op een definitieve comeback.

“We hebben een eigen studio en een groot netwerk binnen de muziekwereld. Het is de bedoeling dat de cd in de winkels komt en de nummers op de radio, maar dat kost tijd en geld. De opbrengst van optredens gebruiken we om dit te bekostigen. Wat een oorlogskas was, is nu een vredeskas.” Dat stelt Gotcha saxofonist Joep Smeenk in 2013 op de website van het Magneet-festival waar de band in augustus van dat jaar mocht optreden.

De CD lijkt inmiddels klaar te zijn want vanaf 6 maart 2015 staat er voor Gotcha! een uitgebreide club-tour op het programma, zo meldt hun boeker SOZ Concerts op haar website. Nederland kan zich opmaken voor nieuwe Gotcha! hype als we de boeker mogen geloven, die tevens terugblikt op de successen in het verleden. Leuk geschreven ook. Zo leuk dat we maar hebben besloten om de lange aankondiging van ‘Back to the Moon’ in zijn geheel over te nemen.

Gotcha! is terug! Of nee: Gotcha! is er weer! Met Back To The Moon brengen de roemruchte Haarlemmers hun eerste nieuwe cd uit sinds halverwege de jaren negentig, toen ze met hun verslavende mengsel van P-funk, gogo en hiphop heersten over de Nederlandse podia. Maar noem het vooral geen comeback. Het is een re-entry! Gotcha! was niet dood, Gotcha! sliep. Gotcha! was even buiten de dampkring beland. Nu is Gotcha! wakker, terug op aarde, opnieuw gematerialiseerd – aargh, wat maakt het uit? Gotcha! is terug! Nee: Gotcha! is er weer!

Legendarisch is een woord waarop je zuinig moet zijn, maar bij het van oorsprong Haarlemse collectief Gotcha! mag het best. In de tijd van hun eerste drie platen (Words and Music From The Lowlands, Gotcha! Gotcha! en Four: It’ The Terra P-funk From Beyond Space) was het waarschijnlijk de coolste band van Nederland. Optredens waren steevast stomende, euforische bedoeningen, het publiek altijd uitzinnig. In de studio voor hun debuut kregen ze bezoek van George Clinton. Ook buiten het podium vormde de band een opvallend, luidruchtig gezelschap. Volgens de verhalen soms ook legendarisch lastig, wat de mythevorming zeker niet in de weg zat.

Vanaf 1994 explodeerde de band trapsgewijs – eerst vertrok zanger Rodadope Ro, twee jaar later rapper Rockattack Ten (E1 Ten), waarna Gotcha! nog in verschillende formaties bestond tot 2003. Maar hun invloed, vooral in Haarlem en omstreken, bleef aanzienlijk. Uit de splinters van Gotcha! herrezen talloze nieuwe bands en projecten(Baskerville, TrackAddicts). Groepsleden doken steeds weer op bij andere artiesten, soms ook met elkaar (E1 Ten tourde regelmatig met Parliament-Funkadelic en deed gastbijdragen bij o.a. Chef’Special en 24-7 Spyz, drummer Martijn Bosman speelde o.a. bij Kane en Guus Meeuwis, percussionist Rudi de Graaff speelde o.a. bij Junkie XL en JAH6). De lijntjes over en weer hingen wat slapper, maar werden nooit helemaal doorgeknipt.

Ook niet in de ogen van publiek en industrie trouwens. ‘Zo’n vijf jaar geleden,’ zegt Rudi de Graaff, ‘hing er opeens iets in de lucht. Ik stuitte op een Hyves-groep van fans van het eerste uur, Oor schreef een stuk over ons. In dezelfde tijd bracht Suburban Records onze eerste twee cd’s, die niet meer te krijgen waren, opnieuw uit. We begonnen te denken: misschien moesten we maar weer eens op pad, in de originele bezetting. Misschien komt er niemand op af, misschien slaan we elkaar de hersens in – maar hé, we zien wel’. Toen Rodadope Ro (Ro Krom) alsnog afhaakte, gaf hun vriend Clip, Funkadelic-lid van het eerste uur, het beslissende zetje met de woorden: well, if one monkey don’t wanna play, it doesn’t mean you have no zoo.

Wijze raad, zo bleek. De Gotcha! All Stars Re-Onion-tour was een groot succes. Volle zalen, goede onderlinge sfeer, en muzikaal gezien meteen weer heel erg dik in orde. Gedachten aan een nieuwe plaat konden bijna niet uitblijven. En zo vonden de Gotcha!-leden, met als kern de gebroeders Pieter en Vincent Smeenk en zanger/rapper E1 Ten, elkaar de afgelopen jaren steeds weer terug in hun eigen studio op een Haarlems bedrijventerrein, grenzend aan een binnentuin waar meeuwen ‘de boel behoorlijk terroriseren.’ In de vrije uren, zoals dat gaat als je werk en families hebt. ‘Daarom duurde het allemaal zo lang,’ zegt Vincent Smeenk. ‘En dat was uiteindelijk het grote voordeel.’

Times have changed. Als groep was Gotcha! gewend aan plaatopnamen met een beperkt studiobudget – je met zijn allen drie weken helemaal onderdompelen in een muzikale snelkookpan. Nu was er helemáál geen budget, maar wel een zeer geduldige computer. Aanvankelijk – noem het een reflex – leverde de nieuwe samenwerking vooral songs op die teruggingen naar de Gotcha!-roots, met de gogo-beat als basis. Goed spul, al zeggen ze het zelf, maar het blijft voorlopig op de plank. Want gaandeweg begonnen er, bijna als vanzelf, ook geheel andere ideeën, nieuwe ritmes, melodieën en sounds, de studio in te sijpelen. ‘We hadden nog flink wat oude demo’s liggen,’ vertelt E1 Ten. ‘Vaak was dat de basis, van waaruit het oorspronkelijke idee dan langzaam werd ver-Gotcha’t. Het was bevrijdend dat we alle tijd hadden, en dat er niemand op zat te wachten. Sterker nog: lange tijd wist helemaal niemand dat we überhaupt bezig waren.’

Die tijd heeft geloond. Want Back To The Moon is meer dan de plaat die je na twintig jaar van Gotcha! zou verwachten – hoe prettig die ongetwijfeld ook zou zijn. Er wordt duidelijk een nieuwe koers ingeslagen. ‘Het funk-universum is al ontdekt door anderen,’ zegt Vincent Smeenk. Daar zijn we doorheen gevlogen, en nu zijn we ons eigen universum aan het ontdekken.’ Ze zijn twintig jaar ouder, dat valt niet te ontkennen. Maar zoals E1 Ten zegt: ‘Het is een cliché, maar deze plaat hadden we vroeger nooit kunnen maken. Er was tijd voor meer reflectie. Tijd om dieper te gaan. Ouwe lullen zijn baas, man. Ik heb nog lang geen rap-elleboog of zo.’

Wees niet bevreesd: veel van de songs zullen live menige booty doen shaken. Het zeer opzwepende ‘Re-Entry’, het slepende ‘Peace’, de maffe elektrosound van ‘No Robot’ – het zijn publieksfavorieten in de dop. Akelig catchy zijn de opener ‘Free As A Bird’, met ukelele en een morsige slide-gitaar, en de geheide hit ‘Home (Back To The Moon)’, dat drijft op een niet-uit-je-hoofd-te-rammen fluitthema. De nieuwe zangeres Nyjolene Grey verrijkt het geluid met haar klatergouden stem, die onder andere in ‘Crystal Clear’ fraai contrasteert met de diepe bas van E1 Ten.

Back To The Moon stoomt, is aanstekelijk en verrast. ‘Futuredelic rock ‘n’ roll’, noemt de groep het nieuwe brouwsel. Luisterend naar het album zou je tal van referenties kunnen opnoemen – van Bowie tot Beck, van Zappa tot Daft Punk, en natuurlijk komt er een zweem van Funkadelic voorbij. Maar beter is het om te zeggen dat Gotcha! zichzelf heeft heruitgevonden zonder haar ziel te verliezen. Dat belooft heel wat, en het schreeuwt om een spoedige, grondige en zweterige terugkeer op de clubpodia.

Zeiden we ‘terugkeer’? Sorry, we bedoelen natuurlijk: Re-entry! Hoe dan ook, Gotcha! is er weer!

Gotcha! is E1 Ten, Nyjolene Grey, Martijn Bosman, Arnold Smits, Erik Boon, Vincent Smeenk, Pieter Smeenk, Joep Smeenk en Rudi de Graaff.